Çok başarılı bir teknik uzmansınız. Konunuzu çok iyi biliyorsunuz. Çok başarılı ve yaratıcı uygulamaları gerçekleştirdiniz; çok iyi teknik tasarımlar yaptınız; sistemleri ve altyapıyı sizden daha iyi anlayan yok…
Bir gün geliyor ve başarılarınızdan dolayı yöneticiliğe terfi ediyorsunuz. Tabi ki çok mutlusunuz – şimdiye kadar olan çabanız ve disiplinli çalışmanız meyvelerini verdi, hak ettiğiniz ödül geldi. Size bir veya birden fazla takım bağlanıyor. Yönetici olarak çalışmaya başlıyorsunuz.
Şanslıysanız, terfi ederken, kurumunuz sizi yöneticilik ve liderlik konuları ile ilgili eğitim programlarına gönderdi. Yöneticileriniz, yeni edinmeniz gereken yetkinlikler konusunda geribildirim verdi. Size bir mentor atadı – yöneticilik ile ilgili size destek olacak, soru sorabileceğiniz, size her durumda yol gösterecek kişiyi. Bu durumdaysanız şanslısınız. Yazımın devamı daha çok diğerleri için.
Böyle bir durumda değilseniz, biraz zaman geçtikten sonra, daha önceki görevlerinizi yaparken yaşamadığınız bir duyguyu yaşamaya başlarsınız: endişe!
Maalesef her zaman yeni atanan yöneticilere yeterli eğitim ve destek verilmiyor. Kurumlar yöneticilik için gerekli yetkinlikleri olan kişileri seçmeye çalışır tabi ki. Fakat, tüm bu yetkinlikler, her zaman aynı kişide bulunamaz; özellikle teknik işlerle uğraşan kişilerde. Sizi bilmiyorum, fakat ben bilgisayar mühendisliğini, çok yüksek empati, ilişki kurma, insanları etkileme veya müzakere yetkinliklerim olduğu için. Ancak, bu tür yetkinlikleri daha sonra geliştirmek için çalıştım.
Kişinin yöneticiliğe atandıktan sonra hemen doğruları yapması beklenir. Halbuki, yazılım, iş analizi, teknik tasarımı veya terfi etmeden önce yaptığımız her iş, yöneticilikten çok farklıydı. Yöneticilik, biraz detaylı bakılırsa, nerede ise bambaşka bir meslektir. Yöneticinin farklı görevleri vardır: ekibi için hedef ve strateji oluşturmak, ekibindeki kişileri en üst performans ile çalışmalarını sağlamak, süreçleri / riskleri / kaynakları yönetmek, müşteri / üst yönetim ilişkilerini yönetmek … daha önce yaptığımız işlerden çok farklı ve doğal olarak çok farklı yetkinlikleri gerektirir.
Bunlardan dolayı, daha önce çok iyi yaptığınız bir görevden, neler ve nasıl yapmanız gerektiğini tam olarak bilemediğiniz bir göreve geldiniz. Endişenin kaynağı budur. Üstleriniz de sizden deneyimli bir yönetici gibi davranmanızı bekliyorlar. Biraz önce bahsettiğim çoğu sebeplerinden de farkında olmayabilirsiniz. Muhtemelen, “benim bunu bilmem gerekir” ve “ya başaramazsam…” gibi düşüncelere sahipsiniz. Yavaş yavaş endişeden mutsuzluğa geçebiliyor ve kendinizi başarısız hissetmeye başlayabiliyorsunuz. Bu alışageldiğimiz inanç tamamen yanlış. Eğitimini almadığınız işi, özel yetenekleriniz yoksa, iyi yapmanızın olasılığı çok düşük.
Bazı kişiler, yöneticiliğe yatkın oldukları için fazla zorlanmazlar. Fakat, bu iyi bir lider olmaları anlamına da gelmez. Teknik kişilerin, kişisel yetkinlik envanteri çoğunlukla yöneticilik için gereken envanterden farklıdır. Bu yetkinlikler geliştirilemezse, o zaman, bu yeni ve güzel terfi, mutsuzluğa ve başarısızlığa dönüşebilir.
Ayrıca, özellikle yönetici olduğunuzda, bazı şeyleri bilmediğinizi kabul etmek de çok “benimseyen” bir yaklaşımdır. Kendimiz buna inanırız ve kimse ile endişelerimizi paylaşmayız. Egomuz, bir şeyi bilmediğimizi kabul ettiğimizde, “güçsüz”, “güvenilmez”, “o işe laik olmayan”, “yetersiz” imajı çizeceğimize bizi ikna eder. Bu inancı ciddi olarak sorgulamamız gerekir. Bu inanç ve buna bağlı egomuzun, kendimize ve kurumumuza müthiş bir zarar verdiğinin farkında olmamız gerekir.
İyi bir eğitim, koçluk ve/veya mentorluk ile çok iyi bir yönetici / lider olmaya başarabilirsiniz.
Yeni terfi eden yöneticilere önerilerim :
-
Egonuzu ve sizi eleştiren iç sesinizi dinlemeyin.
-
Üst yönetimden sizi Yöneticilik/ Liderlik eğitimine göndermesini isteyin.
-
Nasıl bir Lider olmak istediğinize karar verin. Hangi özelliklere sahip olmak istediğinize.
-
Yöneticilik / Liderlik konusunda çok sayıda kitap veya “online” kaynak var. Onları inceleyin.
-
Kendinizi daha iyi tanımaya çalışın – güçlü ve geliştirmeniz gereken yönlerinizi tespit edin. Yavaş yavaş geliştirmeniz gereken yetkinlikleri geliştirmeye başlayın.
-
Lider / Yönetici olarak rol modeliniz var mı? Çok beğendiğiniz, saygı duyduğunuz yönetici / lider? Onun takdir ettiğiniz özelliklerini tespit edin; bu özellikleri nasıl kullandığını takip edin ve ondan öğrenin.
-
Üst yöneticinizden, iş arkadaşlarınızdan ve ekibinizde güvendiğiniz kişilerden yöneticilik yetkinlikleriniz ile ilgili geri bildirim alın. Bize doğruyu söyleyeceğine inandığımız kişilerden geri bildirim almak çok faydalı bir çalışmadır. Hepimizin “kör” noktaları vardır ve bu bilgi bize daha iyi olmamız için önemli bir yol gösterir. Önemli olan bu bilgiyi “bize faydalı bir bilgi” olarak algılamamız, eleştiri olarak değil.
-
Mümkün ise mentor veya bir liderlik koçu ile çalışın.
Geçen ay okuduğum bir kitap (Heidi Grant Halvorson, “
